بررسی تبادلات آبی و نفوذ جبهۀ آب شور دریاچۀ ارومیه به آبخوان های همجوار

نویسندگان

فاطمه جعفری

مرتضی افتخاری

چکیده

دریاچۀ ارومیه تحت تأثیر عوامل مختلف، طی 10 سال اخیر شاهد کاهش تراز سطح آب بوده است. در تحقیقات متعددی دلایل این مسئله بررسی شده است، ولی با وجود اهمیت ذخایر باارزش آب زیرزمینی، کمتر به آن پرداخته شده است. به همین دلیل در این تحقیق منابع آب زیرزمینی همجوار دریاچۀ ارومیه به عنوان یکی از منابع مهم تأمین آب منطقه بررسی شده است. با توجه به افزایش بهره برداری آب زیرزمینی، با افزایش سطح زیر کشت و متعاقب آن حفر چاه های متعدد در این منطقه، این آبخوان ها در معرض هجوم آب شور قرار گرفته اند. در این تحقیق به منظور بررسی تغییرات آب زیرزمینی ورودی به دریاچه، موقعیت خطوط تراز و به منظور تحلیل تبادلات آبی با دریاچه، تغییرات شوری آبخوان ها در دو دورۀ زمانی بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان داد تکیه بر مقدار متوسط پارامترهای آب زیرزمینی مانند شوری، نتایج دور از واقعیتی را نشان می دهد. از طرف دیگر، در آبخوان های مهاباد، تبریز، آذرشهر، شبستر- صوفیان و عجب شیر جهت جریان آب زیرزمینی تغییر کرده است و وسعت زیادی از این آبخوان ها نیز با هجوم آب شور مواجه شده اند. ازاین رو آبخوان های بررسی شده از لحاظ شدت افزایش شوری در سه گروه بحرانی، در آستانۀ وضعیت بحرانی و نرمال دسته بندی شد. همچنین نتایج نشان داد آبخوان های شرق دریاچه نسبت به آبخوان های غربی وضعیت بحرانی تری دارند و در برابر تخریب کیفی آسیب پذیرترند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تبادلات آبی و نفوذ جبهۀ آب شور دریاچۀ ارومیه به آبخوان‌های همجوار

دریاچۀ ارومیه تحت تأثیر عوامل مختلف، طی 10 سال اخیر شاهد کاهش تراز سطح آب بوده است. در تحقیقات متعددی دلایل این مسئله بررسی شده است، ولی با وجود اهمیت ذخایر باارزش آب زیرزمینی، کمتر به آن پرداخته شده است. به‌همین دلیل در این تحقیق منابع آب زیرزمینی همجوار دریاچۀ ارومیه به‌عنوان یکی از منابع مهم تأمین آب منطقه بررسی شده است. با توجه به افزایش بهره‌برداری آب زیرزمینی، با افزایش سطح زیر کشت و متعا...

متن کامل

ارزیابی آسیب‌پذیری نفوذ آب شور دریاچه ارومیه به آبخوان ساحلی با استفاده از مدل GALDIT

در چند سال اخیر، هجوم آب شور به آبخوان ارومیه سبب بدتر شدن کیفیت آب زیرزمینی شده است. به دلیل اثرات زیست محیطی جبران ناپذیر و نامناسب بودن شرایط آبخوان، مطالعه آسیب‌پذیری آب زیرزمینی ناشی از نفوذ آب شور بسیار ضروری است. در این پژوهش بر کاربرد روش جدید گالدیت به منظور ارزیابی آسیب‌پذیری آبخوان، تحت تأثیر نفوذ آب شور دریاچه ارومیه تمرکز شده است. محاسبه شاخص گالدیت بر اساس شش شاخص ماهیت آبخوان (G)...

متن کامل

بررسی علل شوری و نفوذ آب شور رود های دالکی و حله به آبخوان برازجان

نگهداری محیط زیست، مخصوصاً محیطهای آ بی از آلاینده­های گوناگون، بخصوص شوری، معضلی است که بشر امروز بیش از هر زمان دیگر با آن درگیر است. رود­های حله و  دالکی از منابع آبهای سطحی با اهمیت در استان بوشهر به شمار می‌روند. دشت برازجان در شمال استان بوشهر، یکی از دشتهایی است که در آن، شوری آب منجر به بحرانی گردیدن وضعیت آب زیرزمینی شده است. در این تحقیق سعی شده است تا با مطالعات آب-شیمیایی موقعیت و شک...

متن کامل

بررسی نفوذ آب شور در آبخوان شهر ساری

به‌منظور بررسی وضعیت کمی و کیفی آبخوان شهر ساری و اثبات نفوذ آب شور دریا و آب فسیلی، از اطلاعات مربوط به دو دورة نمونه‌برداری در آذر ماه 1382 و فروردین ماه 1383 استفاده شده است. براساس ماتریس همبستگی بین یون‌های اصلی آب‌زیرزمینی در هر دو دوره، بیشترین همبستگی بین کلر- سدیم به‌ترتیب به میزان 909 /0 برای آذرماه و 972/0 برای فروردین ماه وجود دارد. نمودارهای خوشه‌ای رسم شده در هر دوره نمونه برداری ...

متن کامل

بررسی نفوذ آب شور در آبخوان شهر ساری

به منظور بررسی وضعیت کمی و کیفی آبخوان شهر ساری و اثبات نفوذ آب شور دریا و آب فسیلی، از اطلاعات مربوط به دو دورة نمونه برداری در آذر ماه 1382 و فروردین ماه 1383 استفاده شده است. براساس ماتریس همبستگی بین یون های اصلی آب زیرزمینی در هر دو دوره، بیشترین همبستگی بین کلر- سدیم به ترتیب به میزان 909 /0 برای آذرماه و 972/0 برای فروردین ماه وجود دارد. نمودارهای خوشه ای رسم شده در هر دوره نمونه برداری ...

متن کامل

بررسی علل شوری و نفوذ آب شور رود های دالکی و حله به آبخوان برازجان

نگهداری محیط زیست، مخصوصاً محیطهای آ بی از آلاینده­های گوناگون، بخصوص شوری، معضلی است که بشر امروز بیش از هر زمان دیگر با آن درگیر است. رود­های حله و  دالکی از منابع آبهای سطحی با اهمیت در استان بوشهر به شمار می روند. دشت برازجان در شمال استان بوشهر، یکی از دشتهایی است که در آن، شوری آب منجر به بحرانی گردیدن وضعیت آب زیرزمینی شده است. در این تحقیق سعی شده است تا با مطالعات آب-شیمیایی موقعیت و شک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مدیریت آب و آبیاری

ناشر: دانشگاه تهران

ISSN 2251-6298

دوره 3

شماره 1 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023